Bưởi Đoan Hùng là giống bưởi nổi tiếng lâu đời của vùng trung du Phú Thọ, được mệnh danh là “đệ nhất bưởi đất Tổ” với hương vị đặc trưng riêng có, ngọt thanh, thơm mát. Bưởi Đoan Hùng không chỉ được ưa chuộng trong nước mà còn là sản vật tiềm năng phục vụ xuất khẩu sang các thị trường cao cấp.
Bưởi Đoan Hùng. Ảnh tư liệu minh họa.
Ngày 04/01/2006, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00019 cho sản phẩm “bưởi Đoan Hùng”, do Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ là tổ chức quản lý.
Từ xa xưa, bưởi Đoan Hùng đã đi vào đời sống văn hóa của người Việt, là biểu tượng của vùng trung du sông Lô, gắn với những câu ca truyền miệng trong dân gian:
“Bưởi ngon có bưởi Đoan Hùng
Ăn vào mát ruột, thơm lừng vị quê”
Bưởi có hình cầu hơi dẹt, đáy tròn, vỏ mỏng, khi chín chuyển sang màu vàng xanh hấp dẫn. Múi bưởi màu hồng nhạt hoặc vàng kem, tép mọng nước, không hạt hoặc rất ít hạt, ăn giòn, vị ngọt thanh mát, có hương thơm đặc trưng. Trọng lượng quả trung bình 800g – 1,2kg. Hàm lượng vitamin C và khoáng chất cao, độ Brix trung bình đạt 9–11%.
Bưởi Đoan Hùng được trồng chủ yếu ven sông Lô – nơi có thổ nhưỡng phù sa cổ pha nhẹ, tầng đất sâu, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Khí hậu cận nhiệt đới ẩm với nhiệt độ trung bình năm 23–25°C, lượng mưa từ 1.500–1.800mm/năm, độ ẩm cao, tạo điều kiện lý tưởng cho cây sinh trưởng, tích lũy hương vị và dưỡng chất.
Người dân Đoan Hùng có truyền thống trồng bưởi hàng chục năm, nắm vững kỹ thuật chăm sóc, tạo tán, xử lý ra hoa đậu quả tự nhiên. Nhiều hộ và hợp tác xã đã áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, sử dụng phân hữu cơ, kỹ thuật sinh học thân thiện môi trường, góp phần bảo vệ chất lượng và thương hiệu bưởi Đoan Hùng.
Gồm 19 xã, thị trấn thuộc huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ – nơi lưu giữ giống bưởi tổ và là vùng trồng bưởi nổi tiếng nhất miền Bắc.
