Nước mắm Phú Quốc là đặc sản trứ danh của Việt Nam, không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn có mặt tại nhiều thị trường quốc tế như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản... Nhờ hương vị đậm đà, thơm dịu, hậu ngọt sâu, nước mắm Phú Quốc được mệnh danh là “tinh hoa ẩm thực biển đảo” và là biểu tượng văn hóa ẩm thực của người Việt.
Nước mắm Phú Quốc. Ảnh tư liệu minh họa.
Ngày 27/06/2001, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 0001 cho sản phẩm “nước mắm Phú Quốc”, do Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang là tổ chức quản lý. Đây là chỉ dẫn địa lý đầu tiên được bảo hộ tại Việt Nam, và cũng là sản phẩm đầu tiên của Việt Nam được Liên minh châu Âu công nhận bảo hộ tại châu Âu vào năm 2013.
Nước mắm Phú Quốc đã đi vào đời sống văn hóa và ẩm thực người Việt như một niềm tự hào về nghề truyền thống của vùng biển đảo phương Nam:
“Nước mắm Phú Quốc thơm nồng
Giọt vàng sóng sánh, mặn nồng tình quê”
Đặc điểm nổi bật:
Nước mắm có màu cánh gián đến nâu đỏ sậm, trong suốt, mùi thơm đặc trưng của cá cơm ủ chượp tự nhiên, vị mặn dịu, hậu ngọt sâu. Độ đạm tự nhiên cao, thường từ 35–43 độ đạm, không pha chế. Sản phẩm được sản xuất hoàn toàn bằng phương pháp ủ chượp truyền thống trong thùng gỗ suốt 12–15 tháng.
Yếu tố địa lý:
Nước mắm được sản xuất tại đảo Phú Quốc, nơi có điều kiện tự nhiên lý tưởng: nguồn cá cơm phong phú, chất lượng cao (đặc biệt là cá cơm sọc tiêu), nước biển trong sạch, khí hậu nắng ấm quanh năm giúp quá trình ủ chượp diễn ra thuận lợi, ổn định. Gỗ để làm thùng ủ được lấy từ cây bời lời hoặc chai, chỉ có ở rừng Phú Quốc, góp phần tạo nên hương vị riêng biệt.
Yếu tố con người:
Nghề làm nước mắm ở Phú Quốc có lịch sử hơn 200 năm. Người dân nơi đây sở hữu kỹ thuật ủ chượp, rút nước mắm, bảo quản và đóng chai truyền thống, kết hợp với tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng hiện đại như HACCP, ISO. Nhiều doanh nghiệp và cơ sở sản xuất đã tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc, bảo vệ uy tín của nước mắm Phú Quốc trên thị trường quốc tế.
Khu vực địa lý được bảo hộ:
Một phần đảo Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang, bao gồm các xã Dương Đông, An Thới, Cửa Dương, Cửa Cạn và các khu vực có truyền thống sản xuất nước mắm lâu đời.
