Vải thiều Lục Ngạn là đặc sản nức tiếng không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thị trường quốc tế, từng được xuất khẩu tới hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Australia, Trung Quốc… Vải Lục Ngạn được mệnh danh là "đệ nhất vải thiều" của Việt Nam, với hương vị thơm ngon đặc trưng, được đánh giá là ngon nhất trong các vùng trồng vải cả nước.
Vải thiều ở Lục Ngạn, Bắc Giang. Ảnh tư liệu minh họa.
Ngày 08/06/2007, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00017 cho sản phẩm vải thiều “Lục Ngạn”, do Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang là tổ chức quản lý.
Sản phẩm đã đi vào thơ ca và đời sống người Việt như một biểu tượng của xứ Kinh Bắc – vùng đất trù phú bên dòng sông Lục:
“Vải thiều Lục Ngạn đỏ tươi
Mỗi mùa chín rộ, ngọt bùi lòng dân”
Đặc điểm hình thái nổi bật: Quả vải tròn đều, vỏ mỏng, màu đỏ hồng, gai quả thưa, cùi dày, trắng trong, mọng nước, giòn, ngọt thanh dịu, hạt nhỏ. Trọng lượng trung bình 20–30g/quả. Hàm lượng chất khô và đường tổng số cao (độ Brix từ 17 đến 22), hàm lượng vitamin C cao (khoảng 35–45 mg/100g thịt quả).
Yếu tố địa lý: Vải thiều Lục Ngạn được trồng trên địa hình đồi thấp, đất feralit đỏ vàng phát triển trên đá mẹ phiến sét và granit, tầng đất dày, giàu dinh dưỡng, độ pH trung tính đến hơi chua. Khí hậu tiểu vùng đặc trưng với mùa đông khô lạnh kéo dài – yếu tố quyết định đến quá trình phân hóa mầm hoa và độ ngọt đặc trưng của quả vải.
Yếu tố con người: Người dân Lục Ngạn có kinh nghiệm trồng vải hàng chục năm, với kỹ thuật trồng, tỉa, xử lý ra hoa, chăm sóc hữu cơ và thu hái khoa học. Nhiều hộ nông dân, hợp tác xã đã đạt chứng nhận VietGAP, GlobalG.A.P, áp dụng mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc, góp phần nâng cao chất lượng và giá trị xuất khẩu.
Khu vực địa lý được bảo hộ: Huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang.
